معده درد یا درد شکم دردی رایج در دوران بارداری است و معمولاً جای نگرانی نیست، اما گاهی اوقات میتوانند نشانهای از مشکل جدیتری باشند که باید بررسی شود. در این مطلب از چندین فوق تخصص از مجلات پزشکی معتبر دنیا کمک گرفته ایم تا راجب معده درد در بارداری شما را به طور کامل آگاه کنیم.
درد معده در بارداری نشانه چیست؟
اگر این درد خفیف باشد و با جابه جا شدن موقعیتتان بوجود آید نگران نباشید. استراحت کنید، مدفوعتان را دفع یا باد معده را خارج کنید؛ اما اگر درد معده دارید و نگران هستید، با ماما یا زایشگاه تماس بگیرید.
درد معده بیخطر که اکثر موقتی می باشد، ممکن است نشانه موارد زیر باشد:
- درد رباط (اغلب به نام “دردهای در حال رشد نامیده میشوند “) درد شدیدی که در یک طرف شکم سمت پایین احساس میکنید.
- یبوست که در بارداری رایج است (نحوهی جلوگیری از یبوست)
- باد شکم
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بلافاصله با مامایتان تماس بگیرید اگر درد معده دارید و:
- خونریزی یا لکه بینی
- شدت و ضعف درد شکم بطور مرتب
- ترشح غیر عادی واژن
- درد پایین کمر
- درد و یا سوزش هنگام دفع مدفوع
- درد شدید پس از ۳۰ تا ۶۰ دقیقه استراحت
هر کدام از این موارد میتواند علائمی باشد که باید سریعا مورد بررسی قرار گیرد یا درمان شود.
آیا دل درد در بارداری طبیعی است؟
کاملا قابل درک است که درد معده در دوران بارداری برایتان نگران کننده باشد زیرا ممکن است نشانهای از سقط جنین باشد؛ اما درد معده یا درد شکم در دوران بارداری رایج است و معمولا نگران کننده نیست.
درد خفیف معده در اوایل بارداری (در طی ۱۲ هفته اول) معمولا به علت افزایش حجم رحم، کشش رباطها هنگام رشد جنین، هورمونهای یبوست یا باد در شکم میباشد. گاهی اوقات ممکن است مانند “بخیه ” یا درد خفیف قاعدگی احساس شود. هنگامی که موقعیتتان را عوض میکنید احتمالا درد خفیفی ایجاد میشود، جای هیچ نگرانی نیست، استراحت یا مدفوعتان را دفع کنید.
ممکن است احساس ناراحتی مانند قاعدگی سبک یا درد شکم در پایان بارداری داشته باشید، نگران نباشید، در صورت نگرانی، با ماما تماس بگیرید.
معده دردهای خطرناک در بارداری
۱-حاملگی خارج رحمی
هنگامی که نطفه ای خارج از رحم به عنوان مثال در لوله رحمی بارور میشود، جنین نمیتواند زنده بماند و باید با دارو یا جراحی از بین برود. علائم معمولا بین ۴ تا ۱۲ هفته بارداری ظاهر میشوند و شامل موارد زیر میباشد:
- درد شکم و خونریزی
- درد در سرشانه
- ناراحتی هنگام دفع مدفوع
۲- سقط جنین
درد شکمی و خونریزی قبل از ۲۴ هفته بارداری گاهی میتواند نشانه ای از سقط جنین یا تهدیدی برای آن باشد (هنگامی که خونریزی دارید، اما بارداری به طور معمول ادامه مییابد).
۳- پره اکلامپسی
ایجاد درد در زیر دنده ها در آخر بارداری زمانی که جنین رشد میکند و رحم به زیر دنده ها فشار میآورد. اما اگر این درد بد یا پایدار است، به ویژه در سمت راست، میتواند نشانهای از پره اکلامپسی (فشار خون بالا در دوران بارداری) باشد که برخی زنان باردار را تحت تأثیر قرار میدهد. معمولا بعد از ۲۰ هفتگی یا پس از تولد نوزاد شروع میشود. سایر علائم پره اکلامپسی عبارتند از:
- سردرد شدید
- مشکلات بینایی
- پا، دست و چهره ی متورم
شما باید در بیمارستان تحت نظارت باشید.
۴- زایمان زودرس
اگر کمتر از ۳۷ هفته باردار هستید و دردهای شکمی منظم و یا سفتی در آن دارید، با ماما تماس بگیرید. ممکن است نشانه ای از زایمان زودرس باشد و باید در بیمارستان تحت نظارت قرار گیرید.
۵- جدا شدن ناگهانی جفت
زمانی است که جفت شروع به دور شدن از دیوارهی رحم میکند، معمولا باعث خونریزی و درد شدید میشود اما شبیه درد انقباضی نیست. گاهی اوقات اضطراری میباشد زیرا جفت قادر به حمایت از کودکتان نیست. باید به بیمارستان بروید تا خودتان و نوزاد چک شوید.
۶- UTI (عفونت ادراری)
UTI در زنان باردار رایج است و معمولا به راحتی درمان میشود. آنها میتوانند درد شکمی و گاهی اوقات (اما نه همیشه) درد در هنگام ادرار کردن ایجاد کنند.
اگر دچار درد مداوم معده (درد از بین نمیرود)، دل درد، یا درد ناگهانی شدید، باید بلافاصله توسط پزشک یا ماما معاینه شوید.
انواع دل درد و معده درد در بارداری
بیشتر دردها و گرفتگی معده در دوران بارداری نگران کننده نیست؛ اما برخی علائم هستند که باید از آنها اطلاع داشته باشید زیرا ممکن است نشانهای از موضوعی جدیتر باشد. اگر یکی از دردهای زیر را دارید، بلافاصله با ماما، پزشک یا بیمارستان تماس بگیرد.
۱-درد شدید در یک طرف شکم قسمت پایینتر در اوایل بارداری
این درد میتواند نشانهای از حاملگی خارج رحمی باشد. سایر علائم عبارتند از:
- خون ریزی
- درد در سر شانه
- ترشح قهوهای رنگ
- احساس ضعف یا سرگیجه
- احساس ناراحتی هنگام دفع مدفوع.
این علائم معمولا بین هفته های چهارم تا دوازدهم بارداری ایجاد میشود. درد شدید در معده با خونریزی یا بدون خونریزی که چندین ساعت طول میکشد میتواند نشانهای از سقط جنین یا از بین رفتن جفت باشد.
۲- انقباضات دردناک یا دل درد منظم قبل از ۳۷ هفته
ممکن است نشانهای از زایمان زودرس باشد، به ویژه اگر با این موارد همراه شود:
- جاری شدن مایع صورتی روشن از مهبل یا هرگونه افزایش ترشح واژن
- کمر درد غیرعادی
- درد شکم مانند درد شدید قاعدگی
- احساس فشار در پایین ترین قسمت معده (لگن).
۳- درد شدید در معدهتان که از بین نمیرود
این درد میتواند نشانهای از انقباض جفتی باشد. سایر علائم عبارتند از:
- حساسیت به لمس کردن وقتی که معده را فشار میدهید
- درد پشت با خونریزی یا بدون آن.
۴- درد بالای شکم
این درد میتواند نشانه ای از پره اکلامپسی باشد. سایر علائم عبارتند از:
- افزایش ناگهانی تورم در صورت، دست یا پا
- سردرد بسیار شدید یا خفیف که قطع نمیشود
- مشکلات بینایی، مانند تاری دید یا چشمک زدن
- استفراغ یا احساس ناخوشایند داشتن.
معمولا حدود ۲۰ هفتگی اتفاق میافتد.
۵- درد پشت یا پایین شکم
اگر این درد و یا یکی از موارد زیر را دارید، با ماما تماس بگیرید:
- درد و ناراحتی لحظه ای
- درجه حرارت بالا (بیش از ۳۷٫۵ درجه سانتیگراد)
- ترشح بد بو، سرد یا خونی
- احساس تهوع و استفراغ.
این علائم عفونت مجاری ادراری است، اورژانسی نیست، اما باید در اسرع وقت درمان شود.
۶- انواع دیگر دل درد که باید انتظار داشته باشم
انقباضات برکستون هیکس نشانهای از سفت شدن عضلات رحم میباشد که از همان ابتدای ۱۶ هفتگی ممکن است اتفاق بیافتد، اما در بارداری بعدی رایجتر است. علائم انقباض برکستون هیکس عبارتند از:
- نامنظم بودن درد (بیش از ۱۰ دقیقه فاصله)
- کوتاه مدت
- داشتن احساس ناراحتی بیشتر از درد.
لازم نیست با زایشگاه یا ماما تماس بگیرید، مگر اینکه انقباضات شما دردناک و منظم (کمتر از ۱۰ دقیقه فاصله) باشد. انقباض یا درد بعد از ۳۷-۴۰ هفته میتواند نشانهای از زایمان زودرس باشد که مرحله پنهان زایمان نامیده میشود.
تنها درمانهای خانگی بی خطر معده درد در بارداری
هنگام درد شدید در دوران بارداری، بهترین کار تماس با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی میباشد. اگر در حین بارداری دچار درد شدید یا کوفتگی شدهاید، راه حلهایی وجود دارد که میتوانید آزمایش کنید تا درد کاهش یابد:
- انجام کششهای بیخطر در دوران بارداری
- تمرین تنفس یا کنترل تنفس
- خودتان را در حالت خواب یا نشسته قرار دهید
- پیاده روی کردن
اگر دوباره درد شدید داشتید به طوری که مانع از انجام فعالیتهای روزمره شود، بلافاصله با ارائه دهنده مراقبتهای پزشکی تماس بگیرید. برای داشتن ایده های بیخطر در زمینه کنترل درد بارداری با پزشکتان مشورت کنید.
