دانستنی های مهم قبل و بعد اهدای خون:
اهدای خون یک کار بسیار با ارزش است اما همه افراد، مناسب انجام این کار نیستند. بنابراین از قبل باید اطلاعاتی در مورد آن داشته باشند. دلایل زیادی برای اهدای خون وجود دارد. اهدای خون همچنین می تواند عاملی برای نگه داشتن زندگی افراد دیگر باشد.
اهدای خون گاهی اوقات یک مورد اورژانسی محسوب می شود؛ مخصوصاً در دوران پاندمی کووید ۱۹، که انجام این کار رواج بیشتری پیدا کرده است زیرا جراحی ها و مراحل درمانی بیشتری نیاز می شود
همه مناسب اهدای خون نیستند:
- ممکن است محدودیت هایی باعث شود که شما نتوانید خون تان را اهدا کنید. حتماً باید موارد پایه و اساسی در شما وجود داشته باشد. به عنوان مثال حداقل ۱۷ سال سن داشته باشید. البته بعضی از کشور ها به افراد ۱۶ سال هم اجازه اهدای خون می دهند که حتما باید رضایت والدین شان را به همراه بیاورند.
- وزن شما حداقل باید ۵۰ کیلو باشد. در غیر این صورت حتی اگر سن تان هم بالای ۱۸ سال باشد، از شما خون نمی گیرند.
- فشار خون شما نیز باید عدد ۹ روی ۵ باشد.
- تعداد گلبول های قرمز باید سطح خاصی داشته باشند.
- خانم هایی هم که قرار است اهدای خون کنند، نباید باردار باشند.
خطرات بسیار حداقلی برای اهدای خون وجود دارد:
خطرات مربوط به اهدای خون شامل کبودی در اطراف محل سوزن، سوزش بازو و احساس سرگیجه، خستگی، ضعف و حساسیت عصب ها است. البته افرادی هم هستند که در طول زندگی مقدار زیادی خون اهدا کردند و سختی را احساس نکرده اند. مشکل کمبود آهن در کسانی که خون اهدا می کنند، جزء مشکلات رایج است که معمولا بعد از هر بار خون دادن، فرد مقدار کمی آهن را از دست می دهد.
سلامت اهداکننده اهمیت دارد:
ماه ها، هفته ها و روز ها قبل از اهدای خون بسیار مهم است که بدن شما در سلامت کامل باشد ، غذای سالم بخورید، آب رسانی کنید و به اندازه کافی استراحت داشته باشید. این مراحل به شما کمک می کند تا دیگر برای اهدای خون معطل نباشید و شرایط بدنی سالمی داشته باشید و بتوانید هر زمان که اراده کردید، خون خود را اهدا کنید. بعد از این هم که خون اهدا کردید، باید مواد غذایی حاوی آهن مانند گوشت قرمز، ماهی، گوشت بوقلمون، لوبیا و اسفناج بخورید تا آهن از دست رفته سریعاً بازیابی شود.
اگر بیماری مزمن یا حاد دارید، از اهدای خون خودداری کنید:
اگر با بیماری هایی مثل تب، سرفه و عفونت تنفسی رو به رو هستید، باید تا زمانی که بهبود پیدا نکردید، اهدای خون را به تاخیر بیاندازید. بسیار مهم است که این وضعیت را درمان کنید و هرگونه بیماری را از قبل به پزشک اطلاع رسانی کنید. هیچ عفونت فعال و هیچ داروی آنتی بیوتیکی نباید در بدن شما وجود داشته باشد. بیماری های دیگر نیز حتما باید به پزشک گزارش داده شوند.
اگر بیماری جنسی داشته باشید، گزینه مناسبی برای اهدای خون نیستید
افرادی که مبتلا به هپاتیت ب ، هپاتیت سی، کلامدیا ، هرپس تناسلی، زگیل تناسلی یا اچ آی وی هستند، نمی توانند خون اهدا کنند. افرادی هم که مبتلا به سوزاک یا سیفلیس هستند، باید ۱۲ ماه بعد از درمان صبر کنند.
اهدای خون راحت تر از آن چیزی است که فکرش را می کنید:
فقط باید خودتان را آماده کنید. اهدای خون فقط یک ساعت زمان می برد و فرآیند آن فقط مربوط به بازوی شماست. در دقایق اول مشغول ثبت نام و کار های اداری خواهید شد که شامل امضای دفترچه مربوطه و خواندن اطلاعات لازم است. تقریباً ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد تا سوابق پزشکی شما را بررسی کنند و از شما سوالاتی بپرسند که مربوط به احساسات، سفر های تان در طول زندگی و داروهای مصرفی می باشد. سپس نبض، ضربان قلب، فشار خون و سطح هموگلوبین و اکسیژن داخل بافت شما را بررسی می کنند و در نهایت خود پروسه اهدای خون فقط ۸ الی ۱۰ دقیقه طول می کشد.
برای خون دادن، هیچ گاه پیر نیستید:
همان طور که گفته شد، در بسیاری از کشور ها باید حداقل ۱۷ سال سن داشته باشید تا اجازه اهدای خون به شما بدهند، اما در مورد پیر بودن، هیچ محدودیتی وجود ندارد و شما تا زمانی که زنده هستید، می توانید اهدای خون انجام دهید ؛ البته اگر شرایط دیگر را داشته باشید.
نیازی به دانستن گروه خونی نیست:
نظرسنجی های انجام شده در سال ۲۰۱۸ نسبت به کسانی که خون اهدا می کردند ، نشان داد که نیمی از انها اطلاعاتی در مورد گروه خونی خود نداشتند. به همین دلیل برای اهدای خون هیچ نیازی نیست که نوع خون خود را بشناسید. مطمئن باشید به همه گروه های خونی نیاز هست اما راه هایی هم وجود دارد که بتوانید گروه خونی خود را بفهمید.
چگونه اهدای خون سالمی داشته باشیم؟
- فرد اهدا کننده باید واجد شرایط مناسب باشد و حداقل ۱۷ سال و دارای ۱۱۰ پوند وزن باشد. افراد دارای روابط جنسی پر خطر و افرادی که به تازگی خال کوبی کرده اند، واجد شرایط اهدای خون نیستند.
- حداقل یک ساعت قبل از اهدای خون وعده های غذایی کم چرب و سرشار از آهن مانند نان گندم، ماست بدون چربی، تخم مرغ، اسفناج، موز و … مصرف کنید و از خوردن غذاهای چرب اجتناب کنید، زیرا چربی های وارد شده به خون ممکن است نتیجه آزمایش هایی را که از لحاظ بیماری های عفونی بر روی خون انجام می شود، تحت تاثیر قرار دهند.
- قبل از اهدای خون برای جایگزینی مایعی که با اهدای خون از بدنتان خارج می شود،میزان آب بیشتری نسبت به روزهای گذشته میل کنید و مایعات اضافی بنوشید اما از خوردن نوشیدنی هایی مانند چای، قهوه و نوشابه های کافئین دار که ادرار آور هستند، پرهیز کنید.
- به مدت ۴۸ ساعت قبل از اهدای خون از خوردن آسپرین خودداری کنید.
- قبل از مراجعه به مراکز انتقال خون، لباس هایی بپوشید که آستین آنها به راحتی بالا برود.
- سعی کنید در حین اهدای خون اصلا استرس نداشته باشید و کاملا آرامش خود را حفظ کنید.
- روی منطقه خون گیری شده کمپرس سرد بگذارید تا متورم نشده و تغییر رنگ ندهد.
- بلافاصله بعد از اهدای خون نایستید و برای مدتی بصورت خوابیده بمانید و بعد کمی بنشینید و به تدریج بایستید.
- بلافاصله پس از اهدای خون به کار روزانه خود مشغول نشوید زیرا ممکن است به دلیل کاهش مواد قندی و مایعات موجود در خون، احساس سرگیجه به شما دست دهد.
- در صورت داشتن احساس سردرد و سرگیجه تا چند ساعت پس از اهدای خون، دراز بکشید و پاهای خود را بالاتر از سطح بدن خود قرار دهید تا زمانی که این احساس برطرف شود.
- بعد از اهدای خون برای کمک به حفظ سطح قند خون و جلوگیری از احساس سرگیجه حتما با خود بطری آبمیوه به همراه داشته باشید.
- بعد از اهدای خون ورزش سنگین نکنید.
فواید زیادی برای اهدای خون وجود دارد:
خود شما هم بعد از اهدای خون می توانید از فواید آن بهره مند شوید. اهدای خون به سلامت قلب و عروق کمک می کند و جریان خون را بهبود می بخشد . گزارشات نشان می دهد؛ کسانی که اهدای خون انجام می دهند؛ سلول های خونی منظمی دارند. از طرفی سلامت ذهن و فواید معنوی و روحی روانی آن به شدت بالاست که روی جسم شما هم اثرگذار خواهد بود و حس بسیار مثبتی را به شما هدیه می کند.
- طبق گزارشات انجام شده، نمی توان خون ها را در جای مناسبی ذخیره کرد و برای آینده استفاده کرد.
- اهداکنندگان خون می توانند در صورت متناسب بودن خون شان، به زندگی افراد مبتلا به سرطان و بیماری های مربوط به هموگلوبین و یا کسانی که جراحی کرده اند یا سابقه کاشت عضو یا تروما داشته اند، کمک کنند.
