دندان عقل چیست و چه مشکلاتی برای سلامت لثه ایجاد می کند؟
از کودکی تا جوانی در مراحل مختلف دندان هایی در دهان شما رویش می کنند. دندان عقل آخرین دندان که معمولا با دردسر بیشتری همراه است.
دندانپزشکان به این دندان ، دندان آسیای سوم می گویند که در انتهای دهان رشد می کند. بعضی از افراد مشکل خاصی را در رویش این دندان تجربه نمی کنند اما در بعضی از افراد ، رشد آن با درد ، عفونت و ناراحتی های دیگر همراه است .
دندان عقل در کجا و چه موقع می روید ؟
همه افراد معمولا چهار عدد دندان عقل دارند که همه آن ها پشت دندان آسیای بزرگ و هم در فک پایین و هم فک بالا می روید. این دندان در یک رشد سالم دهانی بین سنین ۱۷ تا ۲۱ سال می روید اما این بازه زمانی در بین افراد بسیار متغیر است . دندان عقل در لثه نهفته می ماند و یک بافت استخوانی پنهان به وجود می آورد.
چرا دندان عقل می روید ؟
از آن جایی که با درد و دردسر زیادی همراه است و نقشی هم در جویدن غذا ایفا نمی کند. به همین دلیل دندان پزشکان به شدت به دنبال درک وظیفه و عملکرد این دندان ها می باشند . دندان عقل رشد خود را در فک در هفت سالگی آغاز می کند . در گذشته در بعضی از شرایط قابل استفاده بودند. مثلا از آن ها به عنوان جایگزینی برای دندان آسیای بزرگ استفاده می کردند که دیگر از بین رفته است . اکنون رژیم های غذایی افراد نرم تر شده است و در نتیجه به دندان ها فشاری وارد نمی شود و نیازی نیست که جای خالی دندانی را با دندان عقل پر کرد .
دقیقا چه اتفاقی می افتد ؟
مشکلات در وهله اول شامل درد ، ناراحتی ، عفونت ، بیماری لثه و پوسیدگی دندان می باشد. بعضی از این موارد ، مسواک زدن را نیز سخت می کند . مسواک زدن با یک مسواک نازک تر در این شرایط پیشنهاد می شود که از ایجاد درد و ناراحتی جلوگیری کند .
دیگر اثرات جدی ، وجود کیست های زیر دندانی است که این کیست ها باعث خورده شدن استخوان فک می شود و فشار زیادی را به عصب فک وارد خواهد کرد .
مشکلات مربوطه معمولا با خارج کردن آن پایان پیدا می کند . دندانپزشکان اغلب پیشنهاد می کنند که در اوایل ۲۰ سالگی قبل از این که دندان عقل مشکلی ایجاد کند ، آن را خارج کنید . در این سن ، ریشه این دندان هنوز در استخوان فک سفت نشده است و راحت تر می توان آن را خارج کرد. خارج کردن در سنین بالاتر می تواند خطر آسیب به عصب اصلی فک را در پی داشته باشد. بیماران جوان تر اغلب زودتر ریکاوری می شوند .
بیشتر نوجوانانی که از براکت ها و درمان ارتودنسی استفاده می کنند ، اغلب در پایان ارتودنسی دندان عقل خود را می کشند زیرا رویش بعد از این درمان می تواند به دندان ها فشار بیاورد و دوباره آن ها را کج کند .
برعکس نامش هیچ ربطی به عاقل تر شدن ندارد ، فقط به افزایش سن مربوط است . اگر باعث ایجاد درد و ناراحتی شد ، حتما به دندانپزشک مراجعه کنید . اقدام سریع تر، مشکلات کم تری را برای شما به وجود می آورد .
فضای کافی برای رشد:
دندان عقل مثل سایر دندان ها نیست و رشدش در هر فرد متفاوت است و احتمال دارد به سه حالت رشد کند:
۱. ممکن است دندان کامل رشد کند و از داخل لثه کاملا خارج شود و دندان را در محل خودش ببینیم .
۲. ممکن است یک بخش از تاج از داخل لثه بیرون بزند اما بخش دیگر آن زیر لثه باقی بماند که به این حالت، دندان های نیمه روییده گفته می شود. که جزء دندانهای دردسرساز هستند.
۳. دندان عقل می تواند به دلیل نداشتن فضای کافی در سطح فک ، پوزیشن بدی را به خود بگیرد . گاهی اوقات نیز در استخوان فک و زیر لثه شما گیر می کند که به آن دندان عقل نهفته می گویند .
وقتی که دندان عقل شما فضای کافی را برای رشد پیدا می کند و بیرون می زند.
دندانپزشک به بررسی علائم زیر می پردازد :
- دندانی که پوزیشن مناسبی نداشته باشد ، باعث می شود که غذا در لابه لای دندان ها گیر کند و در نتیجه فضایی را برای رشد باکتری ایجاد می کند .
- دندانی که رشد صحیحی نداشته باشد ، نخ دندان کشیدن را بین این دندان و آسیای بزرگ سخت می کند .
- دندان عقل جانبی باعث می شود که باکتری در لثه جا خوش کند و فضایی را برای عفونت ایجاد کند . در نتیجه با درد ، ورم و سفتی فک همراه خواهد بود .
- دندان عقلی که فضای کافی نداشته باشد ، باعث بهم ریختگی و کج شدن دندان های جلویی می شود .
- می تواند کیست ایجاد کند که به ریشه های دندان آسیب وارد می کند و یا استخوان آن را دچار مشکل می کند .
دندان پنهان:
در بعضی افراد کل دندان داخل استخوان قرار گرفته باشد .
تاج دندان از استخوان بالاتر باشد اما داخل لثه پنهان شده باشد.
در این دو حالت ما نمی توانیم تاج دندان را داخل دهان ببینیم . دندان های نهفته باید از دهان خارج شوندو تنها زمانی این دندان را خارج نمی کنیم که جراحی دندان همراه با عوارض باشد.اگر دندان نهفته با مشکلی همراه نباشد ترجیح بر این است که جراحی انجام نشود.
در برخی موارد که سن بیمار بالا باشد و مشکلات قلبی و فشارخون حادی داشته باشد، دندان را از لثه خارج نمی کنیم.
نگه داشتن دندان عقل ؟
پیش از این هم در بخش سلامت دهان و دندان مجید فود توضیح داده شد که دندان عقل در صورت خارج نشدن باید مرتبا تحت نظر پزشک باشد . هم زمان که سن افراد بالاتر می رود ، خطرات بیشتری برای آسیب به سلامتی آن ها وجود دارد که یکی از آن ها دندان عقل است . این دندان نیاز به نخ دندان کشیدن منظم دارد و حتما باید چکاپ های منظم را برای آن انجام داد .
چه مشکلاتی را ایجاد می کند ؟
دندان عقل به خودی خود سالم است اما تنها در صورتی که یک پوزیشن صحیح داشته باشد . در غیر این صورت مشکلات زیر را به وجود می آورد :
- شکسته شدن در لثه که اغلب به علت کمبود فضا است . در این موارد معمولا کمی از بافت لثه شل می شود و باعث می شود مواد غذایی لای آن گیر کند و باعث ایجاد عفونت شود .
- قرار گرفتن در یک پوزیشن غلط
- بزرگ نبودن فک به اندازه کافی و فضا نداشتن برای رشد دندان عقل
- بهم ریختن دندان های جلویی و شلوغ شدن دهان
- تشکیل کیست
- درد و ورم
- پوسیدگی دندان های دیگر
- عفونت و بیماری های لثه
دندان عقل یکی از علت های گوش درد
دندان عقل تماس های نابجایی با دندان های مقابل خود دارد بدین معنی که دندان فک بالا تماس درست و صحیح با فک پایین ندارد. که این امر موجب رسیدن آسیب به مفصل فک می شود و فرد در ناحیه مفصل و گوش احساس درد می کند بنابراین علت اصلی برخی گوش دردها ناشی از دندان عقل است.دندان های نهفته نیز موجب درد گوش می شوندپس اگر شرایط مطلوبی دارید ، دندان عقلتان را بکشید.
دندان عقل و ارتباط آن با مشکلات لثه
این دندان نیمه نهفته که یک بخش از آن داخل لثه و بخش دیگر خارج لثه است ، از خطرناک ترین دندان ها هستند. زیرا احتمال عفونت در اطراف تاج این دندان ها و پوسیدگی آنها وجود دارد .
تمیز نگه داشتن دندان های عقل سخت تر است و ممکن است غذا در زیر لثه باقی بماند و موجب عفونت بافت های اطراف تاج دندان گردد . عفونت هایی که بسیار خطرناک است و ممکن است فرد را به اتاق جراحی بکشاند.این عفونت ها علاوه بر آسیب رساندن به ساختار فکی ممکن است به سمت گلو بروند و ساختار های حیاتی تنفسی را هم درگیر کنند.
کیست های دندان عقل نهفته
علت اصلی که باید دندان نهفته را خارج کنید ، ایجاد کیست و یا تومور در اطراف دندان عقل است بنابراین دندانپزشک ها برای پیشگیری از وقوع این عارضه دندان عقل راخارج می کنند. اگر قادر به خارج نمودن دندان نیستید بهتر است چکاب های مداوم را فراموش نکنید.
عوارض جراحی فک
بر اثر کشیدن این دندان ها فک پایین ممکن است پارستزی، ایجاد شود که بیشتر در دندان های عقل نهفته رخ می دهد . به معنی احساس گزگز و مورمور یا داغ شدن در ناحیه ای از بدن است . پس از جراحی و خارج کردن دندان از دهان به دلیل نزدیک بودن ریشه های دندان به عصب فک ، عصب فک آسیب می بیند و لب پایین بی حس می شود.
همچنین درد و تورم بعد از عمل نیز ممکن است برای بیمار ایجاد شود پس بیمار باید به توصیه های بعد از عمل توجه کند تا حداقل عوارض و مشکل را داشته باشد.
برای دیدن مقالات بیشتر اینجا کلیک کنید.
